Jak ubiegać się o odszkodowanie i zadośćuczynienie.
W związku z naruszeniem praw, niezrealizowaniem ustalonych zobowiązań, czy szkodami doznanymi w wyniku przestępstwa osoba poszkodowana ma prawo do wyegzekwowania od sprawcy czynu odszkodowania za szkodę materialną, zadośćuczynienia za szkodę niematerialną czy świadczeń rentowych. W takich sytuacjach należy zadać sobie pytania: w jaki sposób należy dochodzić swoich praw? Jak ubiegać się o odszkodowanie, zadośćuczynienie czy rentę? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w poniższym artykule, który w prosty sposób tłumaczy cały ten proces.
Kiedy poszkodowanemu przysługuje uprawnienie do dochodzenia odszkodowania?
W przypadku doznania szkody warto wiedzieć, kiedy i na jakich zasadach będzie przysługiwało prawo do dochodzenia odszkodowania od sprawcy czynu. Aby ubiegać się o odszkodowanie, poza poniesioną szkodą musi również zaistnieć odpowiedzialność odszkodowawcza. Na gruncie prawa cywilnego, odpowiedzialność odszkodowawcza to sytuacja, w której jedna ze stron ponosi ujemne konsekwencje spowodowane przez drugą stronę np. wskutek niewykonania zobowiązania, nienależytego wykonania zobowiązania lub poprzez czyn niedozwolony (delikt), chyba że niewykonanie, nienależyte wykonanie lub czyn niedozwolony jest następstwem okoliczności, za które osoba zobowiązana nie ponosi odpowiedzialności (okoliczności wyłączające winę). Zatem to obowiązek, z którego wynika powinność naprawienia wyrządzonej szkody według wyboru osoby poszkodowanej. Może się to odbyć między innymi poprzez przywrócenie stanu poprzedniego lub poprzez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej, która rekompensowałaby zaistniałą szkodę.
Należy pamiętać, iż roszczenia o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulegają przedawnieniu po upływie lat 3 od dnia, w którym osoba poszkodowana dowiedziała się lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Nie mniej jednak termin do dochodzenia odszkodowania nie może być dłuższy niż 10 lat od dnia zaistnienia zdarzenia wywołującego szkodę. W przypadku wyrządzenia szkody na osobie termin ten nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat 3 od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Natomiast w przypadku osób małoletnich nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat 2 od uzyskania pełnoletności. Ponadto, jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat 20 od dnia popełnienia przestępstwa. Nie ma wówczas znaczenia fakt, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.
Zwlekanie ze zgłoszeniem roszczenia to dodatkowy czas dla sprawcy, któremu łatwiej będzie obalić przedstawione przez poszkodowanego dowody. Czas działa w tym przypadku na niekorzyść, dlatego nie warto zwlekać.
Kiedy poszkodowanemu przysługuje prawo do ubiegania się o zadośćuczynienie i świadczenie rentowe?
Zadośćuczynienie to jednorazowe świadczenie pieniężne przysługujące poszkodowanemu za szkodę niematerialną, które rekompensuje doznaną krzywdę, ból i cierpienie. Realizuje funkcję kompensacyjną, ma służyć złagodzeniu doznanej krzywdy, a jednocześnie nie być źródłem wzbogacenia. Jego celem jest nie tyle przywrócenie stanu przed wyrządzeniem krzywdy, ile złagodzenie negatywnego przeżycia poszkodowanego. Powszechnie akceptowana jest zasada umiarkowanego zadośćuczynienia, przez co rozumieć należy kwotę pieniężną, której wysokość jest utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa.
Natomiast świadczenia rentowe są specyficznym rodzajem odszkodowania po wypadku, które wypłacane jest cyklicznie aż do momentu, gdy nie ustąpią podstawy do jej wypłacania. Renta przysługuje osobie:
– z tytułu niezdolności do pracy, gdy nie tylko doznała obrażeń ciała, ale również utraciła całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej na skutek wypadku,
– z tytułu zwiększonych potrzeb, gdy zwiększyły się jej potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, a jej zadaniem jest rekompensata strat powstałych na skutek wypadku – utraconych możliwości zarobkowych, a także kosztów opieki i leczenia.
W jakim przypadku można starać się o odszkodowanie i zadośćuczynienie?
Są to między innymi:
– odszkodowanie komunikacyjne (m.in. wypadki samochodowe, w których nierzadko oprócz szkody na mieniu występują szkody osobowe w postaci utraty zdrowia, co wiąże się z bardzo wysokimi kosztami leczenia czy nawet utraty życia i kosztami pogrzebu),
– odszkodowanie majątkowe (m.in. z tytułu pożaru, zalania, zniszczenia mienia, kradzieży),
– odszkodowanie z tytułu błędu medycznego,
– odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy,
– odszkodowanie z tytułu szkód poniesionych w wyniku przestępstw (m.in. w wyniku włamania, kradzieży, wandalizmu),
– odszkodowanie z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego,
– odszkodowanie z OC rolnika,
– odszkodowanie z tytułu odpowiedzialności kontraktowej,
– zadośćuczynienie powypadkowe (m.in. dla poszkodowanego w wyniku wypadku, z tytułu uszczerbku na zdrowiu, doznanej krzywdy, straty osoby najbliższej),
– zadośćuczynienie w związku z uszkodzeniem ciała, wywołaniem rozstroju zdrowia,
– zadośćuczynienie z tytułu naruszenia dóbr osobistych (m.in. zdrowia, wolności, czci czy twórczości naukowej, artystycznej, wynalazczej),
– świadczenia rentowe.
Kompletowanie dowodów.
Pierwszym krokiem, jaki należy podjąć, powinno być natychmiastowe zawiadomienie odpowiedniego podmiotu. Nawet jeśli nie mamy pewności, że przysługuje nam odszkodowanie, powinniśmy zacząć kompletować dowody. Niezależnie od rodzaju zdarzenia, proces dochodzenia odszkodowania będzie wymagał od poszkodowanego udowodnienia wystąpienia szkody i zobrazowanie jej rozmiarów. W przypadku ustanowienia profesjonalnego pełnomocnika to właśnie on zadba o wszelkie aspekty związane z dochodzeniem odszkodowania i zadośćuczynienia od początku postępowania w sprawie do jego końca.
Potencjalne dowody w sprawie, czyli co może się przydać.
- zeznania świadków
- dokumentacja medyczna
- wszelkie rachunki, faktury potwierdzające poniesione koszty w wyniku zaistniałego zdarzenia np. wizyty lekarskie, leki, przejazdy itp.
- zdjęcia miejsca wypadku czy zniszczonych przedmiotów
Określenie żądań i zgłoszenie roszczenia.
Jeśli została wyrządzona szkoda, powinniśmy niezwłocznie poinformować osobę za nią odpowiedzialną i sprecyzować swoje żądania. Pisemne powiadomienie to kluczowy element całej procedury odszkodowawczej i powinno zawierać:
- dokładny opis zdarzenia
- rodzaj doznanej szkody i jej wielkość
- wykaz poniesionych kosztów
- opis poniesionych w wyniku szkody konsekwencji psychicznych i fizycznych
- dokładne określenie roszczenia i jego podstawy prawnej.
To od poszkodowanego zależy forma odszkodowania. Może ono być jednorazową wypłatą, pokryciem kosztów leczenia, odszkodowaniem za zniszczone dobra materialne, rentą, zwrotem kosztów pogrzebu czy odszkodowaniem za utracone dochody.
Czy warto dochodzić swoich praw w sądzie?
Przechodzenie na drogę sądową w celu uzyskania odszkodowania nie zawsze jest konieczne. Istnieje możliwość zawarcia ugody pomiędzy poszkodowanym, a sprawcą. Często jednak suma pieniężna na pokrycie odszkodowania wypłacona w wyniku zawarcia ugody okazuje się o wiele niższa niż ta, którą można wyegzekwować w sądzie. Dlatego warto skorzystać z pomocy profesjonalnej kancelarii prawnej, która podchodząc indywidualnie do każdego klienta pomoże zadecydować, która droga okaże się skuteczna, dbając o to, aby wynik był satysfakcjonujący.
W przypadku dochodzenia roszczeń odszkodowawczych warto skorzystać z pomocy doświadczonych prawników, którzy specjalizują się w tej dziedzinie. Udzielając pełnomocnictwa profesjonaliście — adwokatowi lub radcy prawnemu mamy pewność, że nasze prawa będą chronione z dbałością o najmniejsze szczegóły. Pełnomocnik, reprezentując nas w sprawie odszkodowawczej będzie nie tylko czuwał nad prawidłowym przebiegiem postępowania, ale również zadba o dotrzymanie terminów, przedstawienie w naszym imieniu stanowiska w sprawie, będzie składał oświadczenia woli i zastępował w każdej możliwej czynności. Wystąpienie szkody często wiąże się z traumatycznymi przeżyciami i stresem, jednak mimo wszystko warto postarać się o godne odszkodowanie i zadośćuczynienie. Profesjonalna kancelaria prawna będzie gwarantem uzyskania możliwie jak najwyższych korzyści i odszkodowania w sprawie.